Γιούλα Σαρδέλη για το μυθιστόρημα Ουδέν αξιοσημείωτον
Ουδέν αξιοσημείωτον
Αιθερία
από τις εκδόσεις Anima
Ενα ταξίδι στο χρόνο είναι τα βιβλία για τους συγγραφείς, αλλά και για τους αναγνώστες. “Αιθερία”, το λογοτεχνικό ψευδώνυμο τής Ελένης Σταθοπούλου, μιας Μεσσήνιας συγγραφέως, που κάποιοι από εμάς αργήσαμε να ανακαλύψουμε, αλλά η “Anima εκδοτική” με το ιβέντ αυτό μας έδωσε την ευκαιρία να την μάθουμε, έστω και καθυστερημένα.
“Αιθερία”, ίσως ένα ηχητικό λογοπαίγνιο από την καταγωγή τής συγγραφέως από τη Θουρία; Ενα νεραϊδένιο όνομα μια ψυχής που δε βολεύεται στα συνήθη; Η ανάγνωση θα σας δώσει τις απαντήσεις. ‘
Ουδέν αξιοσημείωτον , τιτλοφορείται το έργο της και είναι σαν να μας κάνει να το προσπεράσουμε στο ράφι του βιβλιοπωλείου. Εχει το δικό της ειρωνικό χιούμορ η Αιθερία, που μας κάνει να εκτιμάμε την πένα της έτι περισσότερο. Πλήρης αντίθεση με την ποιότητα της γραφής της, η οποία σε συναρπάζει από τις πρώτες σελίδες.
“Κρύβει πόνο, κρύβει πόνο, ένα τέτοιο ταξίδι στα παλιά” λέει ο στίχος τραγουδιού του Νίκου Παπάζογλου και αυτός είναι ο στίχος που μου έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που διαβάζω βιβλία με εικόνες τού παρελθόντος.
Η Αιθερία με περισσή δεξιοτεχνία και σε καμία περίπτωση παρελθοντολαγνεία, ξετυλίγει τις εικόνες τού χωριού, στις οποίες οι περισσότεροι από εμάς μεγαλώσαμε. Το καζάνι με το σαπούνι, οι μπουγάδες οι απλωμένες, τα κοφτά κεντήματα, το άνοιγμα του φύλλου και το στέγνωμα του τραχανά και των ζυμαρικών. Το άσπρισμα της αυλής. Και μετά, οι εικόνες τής ζωής. Ο θάνατος που μαθαίνεται από στόμα σε στόμα, η χαρά της γέννησης, η κομβική συμμετοχή τής αλάνθαστης μαμής. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που όλα είναι τόσο διαφορετικά πλέον! Και όλα τα θυμόμαστε σα να ήταν χτες! Αυτό το μικρό κορίτσι, η ηρωίδα του βιβλίου, δεν είναι ένα πλάσμα σαν τα άλλα. Ολα της φταίνε και με όλα τρώγεται, ψάχνει να μάθει, να ανακαλύψει, να βρει την άκρη. Δεν καμώνεται πως καταλαβαίνει, θέλει να μπει στην ουσία. Και ο κόσμος γύρω της είναι ανδροκεντρικός και ακαταλαβίστικος. Και τα σενάρια τής ζωής απρόβλεπτα.
Το χρονικό τοπίο τού βιβλίου δεν εξαντλείται σε μία περίοδο. Πάμε από κομμάτι σε κομμάτι, από τόπο σε τόπο, από τη μια ματωμένη περίοδο της ιστορίας στην άλλη. Οι ήρωες δεν είναι έρμαια των συνθηκών, αλλά πρωταγωνιστές, δυναμικοί κι ενδιαφέροντες. Βλέπουμε τη σύγχρονη ιστορία να ξετυλίγεται στα μάτια μας και να μας ξαφνιάζει. Πολιτική αναταραχή, πόλεμος και, μέσα σε αυτά, οι ζωές των ανθρώπων.
Ετσι όπως γεννούν οι γυναίκες, έτσι γεννά και η ιστορία δράματα. Και η κάθε οικογένεια μαρτύρια και δάκρυα. Και τα κλείνει σε χαρτιά κρυμμένα και σε σεντούκια σκαλιστά, όπως η ιστορία σφαλίζει τα ντουλάπια της.
Ουδέν αξιοσημείωτον ; Λέξη προς λέξη η συγγραφέας μας βομβαρδίζει με σκέψεις. Η ιστορία της εκτυλίσσεται και ο αναγνώστης μένει να παλεύει με τις σκέψεις του. Πόσο άδικα ήταν τα όσα συνέβαιναν στις πλάτες των ανθρώπων; Πόσα άντεξαν οι άνθρωποι και πόσα θα κληθούν από τη μοίρα και τον Θεό να αντέξουν ακόμα;
Ωδή στις γυναίκες το αποψινό μας βιβλίο. Οχι με φεμινιστικού τύπου φανφάρες, αλλά με αλήθεια και ουσία.
“Εκεί μέσα στο κακό/τα μωρά γεννιούνταν συνέχεια” λέει στην αρχή η Αιθερία.
“Εζησε πολλά η μικρή/κοντά στη γιαγιά της. Τη λύπη και την οργή για την απαράδεκτη συμπεριφορά των ανδρών κάθε που γεννιόταν κορίτσι. Και δεν ήθελαν ούτε να το δουν” λίγο αργότερα.
“Ω μάνα, γιατί πέρασες τη ζωή σου χωμένη στη φυλακή της κατάθλιψης και δεν μπόρεσε να σε βοηθήσει κανείς;” θα αναρωτηθεί με σπαραγμό.
Μια πικρή ιστορία, πολλές πικρές γυναικείες ιστορίες μαζί. Μητρότητες που δεν ευοδώθηκαν, θρήνοι χαμένοι μέσα στον χρόνο. Είναι σκληρή η γυναικεία πραγματικότητα, ειδικά όταν σχετίζεται με ένα χαμένο παιδί. Μένει να δούμε πώς ο χρόνος θα δώσει λύση, τιμωρία και κάθαρση, ώστε αυτή εδώ η ιστορία να μην μείνει “ουδέν αξιοσημείωτον”.
